-
1 Marjinal Fayda
Bir malın bir birim daha fazla üretilmesi veya tüketilmesinden elde edilen faydaya Marjinal Faydı adı verilir. Başlangıçta tüketim arttıkça elde edilen fayda yüksekken zamanla bu azalır. Kısaca açıklamak gerekirse, yediğiniz ilk elmadan (Adem'in aksine) olabildiğince keyif alırsınız ancak hızınınız alamayıp devam ederseniz ve 10 elma yemeye kalkarsanız artık öhh dersiniz.
-
2 Arz, Talep ve Piyasa Dengesi
Arz ve Talep birbiri ile kesişen iki doğruyu temsil eder. Bu doğruların kesişim noktası ise Piyasa Dengesini gösterir. Koronavirüs salgınının başlangıcında insanlar kolonya satın almadığı için eksenler üzerindeki talep çizgisi sağa doğrıu kaymış ancak üretim de birden aynı miktarda artırılamadığı için kesişim normalde olandan daha yüksek bir fiyat noktasında olmuştur.
-
3 Enflasyon
Enflasyon kısaca paranızın pul olması demektir. İki saat dışarı çıktığınızda cebinizdeki 50 liranın yok oluvermesine sebep olur. Bizim doğrudan cebimize dokunan TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 400'ün üzerinde ürenin fiyat artışları baz alınarak hesaplanır. Zam enflasyondan farklı bir kavramdır. Sürekli olan zamlar ise enflasyon yaratır. Yani satın aldığınız elmanın fiyatı hava şartlarının kötü gitmesinden dolayı artarabilir ve elmanın satış fiyatı arzın talebi karşılayamamasından dolayı artaracaktır. Hava şartlarından dolayı elma fiyatındaki bu artış zamdır. Fakat sürekli yükselen döviz kurundan dolayı piyasa fiyatı uluslararası pazarda oluşan yakıt fiyatlarını arttırdığı için nakliye ücretleride sürekli artma eğilimi gösterir. Nakliye fiyatlarındaki artış elma satıcısının giderlerini arttırdığı için fiyat etiketi sürekli yukarı yönlü hareket eder.
-
4 Takas veya Fırsat Maliyeti
Fırsat Maliyeti bir fayda elde etmek için diğer bir faydadan feragat etmek demektir. Sınavlara hazırlanmak için sinamaya gitmekten vazgeçtiğiniz için film izlemekten alacağınız keyiften feragat etmiş olursunuz. Fırsat Maliyeti belirli seçenekler arasında size uygun olanları seçmeniz anlamına gelir. Bunu yaparken de karşılığında bir takım şeyleri bıramanız. Örneğin aylık 100 TL'ye kaydolduğunuz spor salonu sizi yıllık 1200 TL'ye yapacağınız herhangi başka bir etkinlikten alıkoyar.
-
5 Talebin Fiyat Esnekliği
Fiyat değişimlerinin satışlar üzerindeki etkisini anlamaya yardımcı olur. Arz değişimi yüzdesinin fiyat değişimi yüzdesine bölünmesi ile bulunur. İnelastik değişim fiyat artsa dahi tüketimin çok fazla etkilenmediği anlamına gelir. Örneğin benzin fiyatı artsa dahi insanlar işlerine gitmek için kullanacakları için tüketime devam etmek zorunda olduklarından tüketimde düşüş fiyattaki artış kadar olamayacaktır. Bazı ürünlerin fiyatı ise oldukça elastiktir ve fiyatlarındaki küçük bir değişim insanları hızlı şekilde alternatiflerine yönlendirir.
Connect with: